Jongeren en WGBO: jouw rechten in de medische zorg
https://www.hetwkz.nl/nl/voorlichting/jongeren-en-wgbo/folder
Je komt naar ons ziekenhuis voor een onderzoek van je hersenen: een Brainmap. Dat is een onderzoek van je hersenen. Je hersenen zenden berichtjes uit. Dat noemen we signalen. De dokter kan deze signalen gewoon door je schedel en je haren heen meten.
Deze folder is bedoeld om uw kind voor te bereiden op het onderzoek. Maar ook om ú te informeren over wat er gaat gebeuren. Begrijpelijke informatie is van groot belang. Als je weet wat je te wachten staat, geeft dat een gevoel van zekerheid en vertrouwen.
Brainmap is een Engels woord:
- Brain = hersenen.
- Map = plattegrond.
We tekenen dus in een soort kaart hoe jouw hersenen werken.Met een brainmap kan de dokter onderzoeken wat de oorzaak is van jouw klachten.
Het onderzoek duurt anderhalf tot twee uur.
Een brainmap maken kan op sommige momenten pijnlijk zijn.
Er mag iemand bij je blijven tijdens de brainmap. Je vader, moeder, of iemand anders die je graag bij je hebt.
Voor een brainmap kom je naar de afdeling Klinische Neurofysiologie. Je vindt deze afdeling op de tweede verdieping van het UMC-gebouw, bij receptie 6.
Het WKZ ligt naast het UMC-gebouw. Het UMC-gebouw is het ziekenhuis voor volwassenen. Als je opgenomen bent ga je lopend of rijdend in een bed of een rolstoel van het ene naar het andere ziekenhuis door een tunnel.
Je hersenen en je zenuwstelsel
Het zenuwstelsel speelt een belangrijke rol in je lichaam, bij alles wat je doet en wat je voelt.
Zenuwen zijn eigenlijk net autowegen. Auto’s rijden van het ene naar het andere punt. Je zenuwen geven op dezelfde manier berichtjes door. Dat noemen we signalen. Die signalen ‘reizen’ heen en weer tussen je hersenen en je spieren. Daardoor kun je bewegen, voelen, zien horen, ruiken en proeven.
Als er op de autoweg een file is, rijdt het verkeer langzamer. Soms staat het zelfs helemaal stil. Dat kan ook in je lichaam gebeuren als de signalen van en naar je hersenen vastlopen. Dan kun je bijvoorbeeld niet goed meer zien of horen. Of je kunt een bepaalde beweging niet goed meer maken.
Het zenuwstelsel bestaat uit:
- de hersenen
- hersenstam
- ruggenmerg
De hersenen
Je hersenen zitten in je hoofd, onder je schedel. Ze werken heel ingewikkeld. Je hersenen zorgen ervoor dat er van alles in je lichaam gebeurt. Bijvoorbeeld dat je kunt zien, horen, ruiken, proeven en voelen. Ze regelen ook dat je kunt bewegen en dat je temperatuur goed blijft. En je kunt er natuurlijk mee nadenken en dingen onthouden. Je hersenen zorgen er ook voor dat jij je blij, boos of verdrietig voelt.
Hersenstam
De hersenstam is het onderste gedeelte van je hersenen. Het is de automatische piloot van je lichaam. De hersenstam regelt de dingen die je lichaam doet zonder dat je er over na hoeft te denken. Bijvoorbeeld ademhalen en je bloeddruk regelen. Je hersenstam zorgt er ook voor dat je lichaam eten en drinken goed verwerkt.
Ruggenmerg
Het ruggenmerg bestaat uit een dikke bundel zenuwen. Die zenuwen zijn de hoofdverbinding tussen je hersenen en de rest van je lichaam. Ze lopen door je wervelkolom, van je nek tot je stuitje. Zenuwen zorgen ervoor dat alle signalen uit je lichaam naar je hersenen gaan. Je hersenen zetten de signalen om in een actie in je lichaam. Bijvoorbeeld:
- Je stoot je grote teen.
- Via de zenuwen in je grote teen gaat er een signaal naar het ruggenmerg.
- Via het ruggenmerg gaat het signaal naar je hersenen.
- Je hersenen geven dan weer een signaal terug naar verschillende delen van je lichaam.
- Jij trekt je voet terug, grijpt hem vast met je hand en de tranen springen in je ogen. Dat gaat allemaal vanzelf.
Om de hersenen en het ruggenmerg zitten beschermende vliezen, en een waterige vloeistof: hersenvocht. Dit hersenvocht doet twee dingen:
- Het beschermt de hersenen en het ruggenmerg.
- Het vervoert voedingsstoffen en afvalstoffen.
Hoe werkt het EEG-apparaat
Het maken van een brainmap lijkt op het maken van een EEG, dat is een hersenfilmpje. We gebruiken nu ook het EEG-apparaat.
Tijdens een brainmap gaan we kijken hoe er op iedere plek in je hersenen gewerkt wordt. Dit doen we met een soort strakke badmuts met 85 elektroden er in. Een elektrode is een metalen dopje met een draad er aan.
Deze is verbonden met het EEG-apparaat, een soort computer. De badmuts zit met een bandje vast onder je kin. Je oren blijven vrij, je kunt dus gewoon blijven horen. De 85 draden zitten niet allemaal los. Ze gaan als 4 brede gekleurde platte kabels naar de computer.
Tijdens het onderzoek zijn de elektroden even een soort boodschappers of internetkabeltjes. Ze geven aan de computer door water in jouw hersenen gebeurt.
Op het beeldscherm zijn allemaal lijntjes te zien. Dit zijn berichtjes die je hersenen uitzenden. Door deze lijnen goed te bestuderen, kunnen we zien wat er in je hersenen gebeurt.
Voorbereiding uitklapper, klik om te openen
Wat moet je van tevoren weten?
De dag vóór het onderzoek moet je goed je haren wassen. Daarna mag je geen gel of haarlak meer gebruiken. Schoon haar en een schone hoofdhuid zorgen ervoor dat het onderzoek gemakkelijk gaat. Je haar mag niet nat zijn tijdens het onderzoek.
Tijdens het onderzoek uitklapper, klik om te openen
Hoe maken we een brainmap?
Het onderzoek gebeurt in een behandelkamer. Je ligt op een onderzoeksbank of je zit in een stoel Je ouders mogen bij je blijven. Een laborant doet het onderzoek.
- Hij vertelt je steeds wat hij doet.
- De laborant maakt je hoofdhuid schoon met alcohol. Dit heeft een speciale geur.
- Dan krijg je de strakke badmuts met elektroden op je hoofd.
- Om de signalen goed op te kunnen vangen, spuit de laborant wat gel via het gaatje in de elektroden op je hoofd. Dit gebeurt met een stompe naald. Het kan een onprettig gevoel zijn, het krast over je hoofdhuid.
- Tijdens het onderzoek moet je goed stil liggen. Zo kunnen we alle signalen goed opvangen.
Soms moet je wat kleine opdrachtjes uit voeren, bijvoorbeeld:
- Een paar keer je ogen open en dicht doen.
- Diep zuchten.
- Naar een flitslamp kijken, net alsof je in de disco bent.
Verder hoef je niets te doen, je hersenen en de elektroden doen het werk. De laborant kijkt dan steeds op het beeldscherm waarop de lijntjes te zien zijn. Het meten doet geen pijn. Misschien vind je het wel een beetje raar om met zo’n badmuts op te liggen.
Na het onderzoek uitklapper, klik om te openen
Na de brainmap
Als we alles goed in beeld hebben gebracht, meet de laborant nog de afstand tussen de elektroden. Dit doet hij door alle 85 elektroden even aan te tippen met een soort pen. Dan mag de badmuts weer af.
De gel gaat gemakkelijk uit je haren. Daarvoor moeten we goed poetsen met alcohol. Dit heeft een speciale geur. We proberen zo voorzichtig mogelijk te doen. Toch is dat niet zo prettig, dat poetsen op je hoofd. Daarna kun je zelf je haren goed kammen en weer gewoon wassen. Na de brainmap kan je weer naar huis of de afdeling.
De uitslag
De uitslag krijg je, na minstens 14 dagen, van de dokter die de brainmap aanvraagt. De dokter bespreekt dan met jou en je ouders wat er op de brainmap te zien is.
Dit kan op de polikliniek of via de telefoon. Als je opgenomen bent, krijg je de uitslag van de zaalarts.
Bijwerkingen
Bij een brainmap je geen last van bijwerkingen. Door een brainmap krijg je er dus geen nieuwe klachten bij.
Complicaties
Zelfs als een onderzoek helemaal goed is gedaan (“volgens het boekje”), kunnen er problemen ontstaan. Zulke problemen noemen we complicaties.
Bij een brainmap is er geen kans op complicaties. Een brainmap is veilig. Je wordt er niet ziek van. Je klachten worden er ook niet erger door.
Heb je nog vragen?
Schrijf ze op, dan kun je ze niet vergeten. Je kunt ze stellen als je in het ziekenhuis bent.
Voor vragen over een brainmap, kun je bellen met de afdeling Klinische Neurofysiologie: 088 75 579 68.
Voor andere vragen of advies kun je bellen met een pedagogisch medewerker via het secretariaat Pedagogische Zorg:
• Telefonisch: kantoordagen van 09.00 - 16.00 uur, 088 75 754 24
• Per mail: pedagogischspreekuur@umcutrecht.nl
• Persoonlijk: kantoordagen van 13.30 -14.30 uur, 4e verdieping, richting sportdakterras, eerste deur links na de klapdeur
Je ouders kunnen deze nummers ook bellen.
Contact uitklapper, klik om te openen
Als u een afspraak wilt maken op de polikliniek kinderneurologie, hebt u een verwijzing nodig van uw huisarts of specialist.
Polikliniek Neurologie
Bereikbaar: maandag 8.30 tot 12.00 uur woensdag 8.30 tot 12.00 uur donderdag 13.30 tot 16.30 uur vrijdag 8.30 tot 12.00 uur